De bouw verandert, dit vergt flexibiliteit op alle fronten!
Op maandagmiddag 7 maart kwamen op het ROC van Twente in Almelo zo’n 30 deelnemers bijeen voor de kennissessie “De werknemer van de toekomst”. Deze bijeenkomst was georganiseerd in het verlengde van het project “Bouwen aan de toekomst”(BADT), waarmee de vernieuwing van de MBO opleidingen Bouw, Infra & Interieur is ingezet en wordt uitgevoerd in samenwerking met het bedrijfsleven en Pioneering.
Na het welkomstwoord van Kirstin Anchelon, projectleider BADT, kreeg Jan Willem van de Groep het woord. Met zijn visie op de toekomst van de bouw, liet hij de uitdagingen zien waar de bouwbranche de komende jaren mee bezig moet zijn. “Als je de innovatie in de bouw uit zou zetten op een schaal van 1 tot 10 zitten we ergen op -5 “, vertelt Jan Willem. Hierbij is Nederland geen unicum, ook andere landen hebben hier last van. De industrialisatie wordt met name aangejaagd door technologie. Over een jaar of 15 zal 70% wat nu traditioneel wordt gebouwd, op industriele wijze gemaakt worden.
De bouw moet dus best radicaal op de schop op om antwoord te kunnen geven op de grote opgave die er ligt, om meer geld te verdienen en ook nog leuk te kunnen werken. Waarom innoveert de bouw niet? Omdat alle elementen in de bouw elkaar eigenlijk niet begrijpen. Dat kan best anders volgens Jan Willem: met een OEM. Het kenmerk hiervan is dat er een aantal merken aan de voorkant binnenkomen en als één eindproduct het pand verlaten. Hierdoor ontstaan ook hele andere rollen, die vragen om andere vaardigheden en nieuwe processen.
Hierna lichtte Rieneke Leusink – ter Steege, HR manager bij de Ter Steege Groep, toe waar ze bij haar familiebedrijf in een veranderende bouw met betrekking tot de medewerkers tegenaanlopen. Het onderwijs heeft volgens haar een belangrijke rol in gedrag van de toekomstige werknemer. Flexibiliteit en betrokkenheid zijn belangrijke begrippen die door alle lagen van het bedrijf voelbaar moet zijn en tevens van toepassing zijn op de werkzaamheden.
Het bedrijf kent zowel vaste als flex medewerkers. Voor beide groepen is het belangrijk dat de kernwaarden van het bedrijf nageleefd worden, al is dit in de praktijk niet altijd even makkelijk. Verder ziet het bedrijf een uitdaging in het aanpassen van de huidige loyale medewerkers aan de veranderende rollen in de bouw. “ Men moet over de bestaande grenzen kunnen kijken en verantwoordelijkheid willen nemen voor de eigen toekomst. Deze kwaliteiten dragen bij aan een beter resultaat maar dit gaat niet vanzelf. Hiervoor is een groot stuk bewustwording nodig, waar al vanaf de opleiding aan gewerkt zal moeten worden”, aldus Rieneke. Zowel bedrijfsleven als onderwijs zullen hierin vraag-gestuurd moeten werken.
Na deze twee bijdragen werden door Rutger Vrielink, directeur Pioneering, een paar stellingen ingebracht waarover de aanwezigen met elkaar in gesprek gingen. Hierbij werd duidelijk dat er veel zaken zijn die impact hebben op de veranderende bouw, maar de grootste hiervan wel de voortschrijdende technologie is. Op de vraag waarom er wel een Tesla in de automobielindustrie is ontwikkeld en niet in de bouwsector was het antwoord dat het gewoon domweg niet is gedaan. Daarbij werd nog opgemerkt dat de overheid hierin ook een belangrijke belangrijke rol kan spelen. Zolang de vraagkant niet wordt opgelegd kan een ontwikkeling vaak lang op zich wachten. Een systeemverandering moet ergens een keer beginnen. Het moment is hiervoor nu goed en het kan ook, de vraag is er immers. Productgericht bouwen is wellicht nog wel belangrijker dan klantgericht bouwen.
Al met al kunnen we uit de gesprekken concluderen dat de transitie van de bouw veel veranderingen met zich meebrengen. En om de werknemer van de toekomst hierop voor te bereidden vraagt dit inzet van het onderwijs. Dit is en blijft de basis van waaruit de toekomstige bouwvakker zijn competenties gaat ontwikkelen. De aanwezigen waren het er over eens dat we eigenlijk tot een totaal nieuwe opleiding moeten komen, waarbij je de oude opleiding straks nog gebruikt wordt om voor een nichemarkt op te leiden Het onderwijs en het bedrijfsleven zullen de handen ineen moeten slaan om de ‘medewerker van de toekomst’ vast te stellen en op te leiden.
